Bệnh thương hàn (Salmonellosis) ở gà là một loại bệnh có tốc độ lây lan cực kỳ nhanh chóng, gây ra thiệt hại nặng nề cho người chăn nuôi. Bệnh thương hàn là một căn bệnh khá là phổ biến và không phải là một vấn đề khó khăn với những trang trại chăn nuôi lớn nên trước tới giờ chúng tôi rất ít đề cập. Nhưng trong bài viết lần này, chúng tôi sẽ khái quát những điểm cơ bản nhất ở xung quanh căn bệnh này như là thương hàn gà là bệnh gì và nó gây bệnh như thế nào? Đặc điểm của bệnh như thế nào, các bước phòng bệnh và làm gì khi trang trại của bạn bị nhiễm bệnh.
Mục Lục
Nguyên nhân gây ra bệnh thương hàn
Bệnh do vi khuẩn Salmonella gallinarum và Salmonella pullorum gây ra. Bệnh có thể lây lan từ mẹ sang con và truyền giữa các con gà trong đàn. Vi khuẩn từ buồng trứng xâm nhập vào phôi hoặc từ lỗ huyệt lây lan qua vỏ trứng, rồi vào trong máy ấp trứng và truyền lây cho gà con. Quá trình lây truyền ngang có thể xảy ra thông qua tiếp xúc trực tiếp với cá thể bệnh hoặc gián tiếp thông qua tiếp xúc với thức ăn, nước uống, chất thải hay dụng cụ chăn nuôi mang mầm bệnh.
Bệnh thương hàn gà do Salmonella là bệnh gì?
Có nhiều chủng Salmonella nhưng chỉ có 3 chủng gây bệnh chủ yếu là:
- Salmonella gallinarum: gây bệnh thương hàn trên gà lớn và gà con.
- Salmonella typhimurium: gây bệnh phó thương hàn trên gà con và gà lớn.
- Salmonella pullorum: gây bệnh bạch lỵ trên gà con 3 tuần tuổi.
Trong đó, bệnh thương hàn trên gà thuộc type bệnh nguy hiểm, tốc độ gây thiệt hại nhanh, lây lan nhanh, do vậy người chăn nuôi cần hiểu về bệnh và có phương án phòng bệnh sớm, hiệu quả.
Các triệu chứng rất phổ biến và thường gặp nhất của bệnh thương hàn trên gà là ỉa chảy, phân trắng có nhiều dịch nhầy, gà ủ rũ, xù lông, kém ăn, khớp sưng to khó đi lại, phân dính bết hậu môn, trường hợp nặng khiến gà không đi ngoài được, chướng bụng và chết nhiều.
Các triệu chứng thường gặp
Mỗi lứa tuổi gà khi mắc bệnh thương hàn sẽ có những triệu chứng khác nhau.
Ở gà con: Gà bị tiêu chảy, phân trắng xuất hiện chất nhày, đặc biệt là vùng lông xung quanh hậu môn dính phân bết lại. Túi lòng đỏ không tiêu có mùi hôi khắm, trong có chứa chất nhầy màu trắng. Giải phẫu thấy gan và lá lách sưng to, xuất hiện nhiều điểm hoại tử có màu trắng lấm tấm. Quan sát thấy thận gà sung huyết đỏ, phổi tim và thành dạ dày có nhiều điểm trắng xám nhạt. Màng ngoài bao quanh tim có chứa nhiều dịch rỉ vàng. Ruột viêm với các mảng trắng trên niêm mạc ruột. Gà có thời gian ủ bệnh khoảng từ 3 – 4 ngày, ở thể cấp tính tỷ lệ chết cao, từ 70 – 100%.
Ở gà trưởng thành: Thường có biểu hiện tiêu chảy phân loãng màu xanh, khát nước, mào nhợt nhạt. Gà mái bị bệnh xoang bụng tích nước do viêm buồng trứng và viêm phúc mạc, bụng gà trễ xuống. Gà ốm yếu, giảm ăn, sụt cân. Với gà đẻ, tỷ lệ đẻ giảm, ống dẫn trứng và buồng trứng bị viêm, nang trứng méo mó dị hình. Gà trống bị bệnh thì chủ yếu là viêm dịch hoàn.
Làm sao để phòng bệnh thương hàn?
Chọn con giống hay trứng ấp phải được nhập từ những cơ sở đủ uy tín, không có bệnh. Sát trùng chuồng trại, rửa dọn chuồng nuôi, dụng cụ, không để phân bẩn tích tụ trong trại nuôi, phun sát trùng 1 – 2 lần/tuần.
Chuồng trại không được quá nóng hay lạnh, không được quá ẩm thấp, bẩn, nước đầy đủ và luôn sạch… Chú ý đến mật độ nuôi hợp lý. Dùng formol xông lò ấp trứng để tiêu diệt mầm bệnh.
Thường xuyên kiểm tra vệ sinh máng ăn, máng nước, bổ sung các nguyên tố vi lượng, vitamin; để tăng sức đề kháng cho gà. Chế độ dinh dưỡng hợp lý theo từng giai đoạn, từng giống gà khác nhau.
Nên định kỳ xét nghiệm bệnh, chẩn đoán và sàng lọc những con bị nhiễm bệnh bằng phương pháp PCR. Từ đó cách ly và có các biện pháp phòng trị hiệu quả, kịp thời.
Hướng dẫn trị bệnh
Khi phát hiện gà có các triệu chứng bệnh cần lập tức cách ly những con yếu, bệnh ra một khu vực riêng để điều trị. Sau đó, khử trùng toàn bộ khu vực chuồng nuôi liên quan và ở gần khu vực phát bệnh. Người nuôi có thể sử dụng các loại thuốc sau để điều trị.
Những con gà bị bệnh, dùng Tetracyclin hoặc Oxytetracyclin; trộn vào khẩu phần thức ăn cho đàn gà ăn liên tục trong 3 – 5 ngày. Những con có biểu hiện yếu thì tách ra, dùng thuốc Spectinomycin để tiêm. Đồng thời tiêm thuốc trợ sức trợ lực như Vitamin B1, Vitamin C và cafein. Ngoài ra cũng cần bổ sung thuốc trợ lực cho đàn gà khỏe. Như Glucose kết hợp Vitamin ADE, men tiêu hóa và thuốc giải độc gan thận. Hòa với nước cho gà uống từ 10 – 15 ngày để tăng cường sức đề kháng cho đàn gà nuôi.
Xem thêm những bài viết hay khác tại đây.
