Bệnh viêm gan vịt là một bệnh truyền nhiễm cấp tính lây lan mạnh gây thiệt hại lớn cho ngành chăn nuôi vịt. Cho tới nay thì bệnh viêm gan vịt do virus đã xảy ra ở rất nhiều nơi gây nhiều thiệt hại cho người chăn nuôi vịt ở các tỉnh phía Nam Bộ, nhất là với những giống vịt cao sản mới được nhập chưa thích ứng với điều kiện khí hậu, sông ngòi ở nước ta. Bệnh (VGV) là một bệnh truyền nhiễm cấp tính, xảy ra ở những chú vịt con dưới 6 tuần tuổi. Gây ra bệnh phổ biến ở trên vịt từ 01 – 28 ngày tuổi. Bệnh gây chết nhanh, tập trung trong vòng 2 đến 3 ngày sau khi nhiễm, chết đột ngột, tỷ lệ chết cao 20 – 80%.
Mục Lục
Nguyên nhân gây ra viêm gan vịt
Viêm gan vi rút là bệnh cấp tính, gây chết cao cho vịt, ngan, gà tây, gà sao, ngỗng và chim trĩ. Tại Việt Nam, bệnh do vi rút thuộc nhóm Picornavirus gây nên. Bệnh thường xảy ra ở vịt < 6 tuần tuổi, đặc biệt là vịt 1 – 3 tuần tuổi với tỷ lệ chết cao và lây lan rất nhanh.
Vịt ít vận động, buồn ngủ, bỏ ăn, cánh sã. Một số trường hợp tiêu chảy, sau một vài giờ thấy niêm mạc miệng xanh tím và co giật.
Vịt, ngan nhiễm virus qua nhiều con đường:
- Đường tiêu hóa, hô hấp: theo thức ăn, nước uống, không khí và qua vết thương trên da.
- Vịt bệnh bài xuất virus ra ngoài theo phân, nước mũi và rơi vào thức ăn, nước uống, chất độn chuồng, nước ao nuôi.
- Dụng cụ và không khí trong chuồng bị ô nhiễm, quần áo dầy dép, người chăn nuôi bị vịt vấy nhiễm là điều kiện lây lan bệnh. Hoặc nằm ngửa, chân duỗi thẳng dọc theo thân, đầu ngẹo lên lưng hoặc sang bên sườn hoặc chết ở tư thế trên.
- Vịt mẹ nhiễm bệnh truyền virus vào trứng.
Triệu chứng thường gặp
Quan sát đàn vịt thấy một số con khó vận động, rớt lại phía sau đàn. Con vật ủ rũ, kém ăn, nằm 1 chỗ, đầu ngoẹo ra đằng sau hoặc về 1 bên.
Sau đó con vật co giật toàn thân, tỳ mỏ xuống đất, chân duỗi thẳng, bơi trong không khí, sau 1 vài phút chết ở tư thế Opisthotonus (đầu ngoẹo lên lưng hoặc sang bên sườn, chân duỗi thẳng ra sau).
Bệnh tích thường gặp
- Gan sưng, nhũn, dễ bị nát khi ấn nhẹ.
- Bề mặt gan có hiện tượng xuất huyết lan rộng, không có ranh giới.
- Lách, thận sưng to, xuất huyết.
>>> Xem thêm về chuyên mục phương pháp phòng bệnh
Phương pháp chẩn đoán
Chẩn đoán lâm sàng cần chú ý bệnh xuất hiện đột ngột, diễn biến cấp tính, chỉ xảy ra ở vịt dưới 6 tuần tuổi, có bệnh tích đặc trưng ở gan. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp bệnh tích viêm gan ở vịt không biểu hiện rõ.
Bên cạnh đó có nhiều xảy ra trên vịt có biểu hiện gần giống như phó thương hàn vịt, dịch tả vịt, trúng độc thức ăn.
Để chẩn đoán chính xác bệnh cần sử dụng các phương pháp chẩn đoán phi lâm sàng như:
- Phản ứng kết hợp bổ thể.
- Phản ứng khuếch tán trong thạch của kết tủa.
- Phản ứng ELISA.
- Kỹ thuật PCR thực địa iiPCR.
- Bệnh phẩm sử dụng là gan, lách hoặc não vịt bệnh.
Phương pháp phòng và trị bệnh
Cách phòng bệnh
Phòng bệnh bằng vắc xin hoặc tiêm kháng thể viêm gan vịt với liều 0,5 – 0,8 ml/con. Không nhập vịt con từ vùng có bệnh lưu hành thường xuyên. Đảm bảo thức ăn, nước uống sạch sẽ, vịt được sống trong điều kiện tối ưu nhất.
Định kỳ sát trùng chuồng trại, máng ăn, máng uống và các dụng cụ chăn nuôi:
- Vinadin: 100ml thuốc pha với 10 lít nước.
- Chlorine dioxide: 1g pha với 1 lít nước.
Bồi bổ cơ thể, tăng cường sức đề kháng bằng một trong các sản phẩm như: B.complex, Vinamix 200, Stress-bran, Premix-vitamin-khoáng…
Cách trị bệnh
Tiêm ngay kháng thể viêm gan vịt với liều 1 – 1,5 ml/con. Phun thuốc sát trùng chuồng trại bằng: Vinadin, Vinadin 600, Chlorine dioxide, Vina Aqua…
Sử dụng một trong các kháng sinh sau:
- Trị khẹc vịt: 20g/100kgP, dùng 3 – 4 ngày sẽ khỏi.
- Colivinavet: 10gr thuốc dùng cho 30 – 40kgP/ngày.
- Antidiarrhoea: 1 gói 10gr cho 50kg thể trọng gia cầm.
- Gentatylodex oral: 1g/5 kgP/ngày tương đương 1g/lít nước hoặc 1g/0,5 kg thức ăn.
- Ampicoli fort: Gói 50/200 kgP/ngày.
- Vina colidox: 0,5-1gr/1 lít nước/ ngày pha trong nước uống, tương đương với 1-2gr/ 10kgP/ngày trộn vào thức ăn.
Bổ trợ, tăng sức đề kháng, tăng cường trao đổi chất bằng một trong các thuốc sau:
- B.complex for oral: Một gói 100g thuốc pha với 300 lít nước hoặc trộn với 100 kg thức ăn hỗn hợp.
- Vinamix 200: 1 g/1 lít nước/ngày dùng liên tục trong 10 ngày hoặc cả quá trình nuôi.
- Stress-bran: 1g thuốc pha trong 2 lít nước, thuốc dùng liên tục trong 4-5 ngày.